چرا تصور گران کردن ارز توسط دولت اشتباه است

به گزارش آرمان اقتصادی، این کارشناس اقتصادی نوشت: میزان صادرات نفت و میعانات گازی ما مطابق گزارش IIF به حدود۱میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است. یعنی چیزی حدود دو سال و نیم پیش. برآوردهای قبلی بسیار بدبینانه تر بود پس خبر خوبی است. چیزی که خوب نیست کاهش نسبتا شدید صادرات میعانات گازی است.  وزارت نفت باید فکر چاره باشد.

متوسط  صادرات نفت ما ۶ ماه قبل از خروج ترامپ حدود ۲.۵ میلیون بشکه بود که الان شده ۱.۹ میلیون بشکه که میشه ۲۴ درصد کاهش. از طرف دیگه قبل از قطعی شدن خروج آمریکا از  برجام  نفت برنت حدود ۶۳ دلار بود. الان ۸۱ دلار است. یعنی ۲۸ درصد رشد. پس درآمدهای نفتی کشور با وجود کاهش صادرات افت نداشته است.

پس نتیجه می گیریم:

1. درآمدهای نفتی ما هنوز کاهش نداشته

2. صادرات غیرنفتی هم در ۵ ماه گذشته بیش از سال گذشته بوده پس باید ارز زیادی در اختیار دولت و صادرکنندگان دولتی و خصوصی باشد.

 خب پس چرا ارز در ۶ ماه گذشته ۴ برابر شده ؟ آیا آنطور که  راغفر می گوید دولت عمدا این کار را کرده؟

نخیر دولت عمدا این کار را نکرده است:

1. بارها گفتیم ارز متغیر سیاسی نیست متغیر سیاستی است. باید با تورم داخلی تعدیل شود! با فشار بر فنر ارز آنرا فشرده کردیم. مطالعات میگوید ارز در دوسال گذشته پتانسیل جهش سه برابری داشت. با کوچکترین فشار به نقشه ارزی این فنر آزاد شد. پس سیاستگذار ارزی مقصر است. نباید فنر را بی دلیل و به خاطر سیاسی دانستن نرخ ارز فشرده می کردند. اما چه کسان دیگری مقصرند؟

تقصیر سیاستگذار ارزی محرز است. اما آیا امثال دوست عزیز آقای راغفر گرامی در این فشرده کردن فنر ارز نقش نداشتند؟ باید اذعان کرد که نقشی بسیار پررنگی داشتند. توصیه های ایشان و همفکران گرامیشان در ۴۰ سال گذشته بوده که به هیچ وجه نباید نرخ ارز (به دلایل مختلفی که برمی شمردند و از نظر خودشان موجه بود) افزایش یابد! بدون توجه به بدیهیات بیماری هلندی و بدون توجه به این واقعیت که این کار غلط را بیش از ۵ دهه است در اقتصاد ایران داریم انجام می دهیم و نتیجه ای جز از بین رفتن صنعت و جهش های متعدد ارز نداشته باز این دوستان این پیشنهادات را دادند!

بدون توجه به اینکه ارز از نرخهای کلیدی اقتصاد است با دستور کار نمیکند و نباید با آن بازی کرد! تورم را کنترل کنید تا نرخ ارز از ثبات نسبی برخوردار شود. وقتی تورم بالاست اگر ارز را تعدیل نشود هم صنعت داخلی بدبخت میشود و اشتغال از دست میرود (بیماری هلندی: کالای خارجی ارزان و کالای داخلی گران می شود) هم بالاخره ارز جهش میکند.

اما پس از خالی شدن فشار جهش، چرا ارز بالاتر از نرخ واقعی آن (بزعم من ۸ و بزعم برخی ۱۰تومان) رفت؟

1. سیاست غلط ۴۲۰۰ تومانی که بدلیل این که نرخ بسیار پایین تری از قیمت واقعی ارز بود موجب افزایش شدید تقاضای ارز شد و در نتیجه تخصیص ۲۱ میلیارد دلار منابع ارزی در ۵ماه اول سال و از دست رفتن این مقدار از منابع کشور برای این سیاست غلط و فشار به بخش عرضه ارز
2. عدم ایجاد انگیزه برای ورود اسکناس در ۵ ماه گذشته که باعث مشکل جدی در تامین اسکناس شد. بنحوی که اسکناس در بازار ارزی کشور راهبر شده و قیمت حواله ارزی را هم عملا با اسکناس در سبزه میدون تعیین می کردند.
3.  مجتمع شدن ارزهای ۴۲۰۰ تومانی در دست چند صراف مشخص در دبی و ایجاد انحصار در ۵ ماه گذشته در عرضه ارز
4. جنگ رسانه ای و جنگ روانی، احساس مردم به بی ارزش شدن دارایی هایشان و شدت گرفتن تقاضای سفته بازی

حالا چه کنیم؟ چطور بازار را مدیریت کنیم در کوتاه مدت؟

1. حذف ارز ۴۲۰۰ و جدا کردن سیاست رفاهی از سیاست ارزی و افزایش یارانه نقدی به عنوان سیاست رفاهی
2. اجازه به نیما برای نوسان تعیین محدوده نوسان محرمانه برای آن
3. خرید و فروش فعالانه بانک مرکزی در بازار ارز (بخصوص اسکناس) برای کنترل
4. افزایش انگیزه ها برای ورود اسکناس
5. ایجاد ابزارهای سفته بازی (بازارهای آتی با تسویه ریالی)
6. ورود کالا بدون اظهار منشا ارز