انرژی

روزگار گروکشی به رفاقت ختم می‌شود؟

رابطه نفتی هند و ایران که پیشینه دیرینه‌ای دارد، همواره با فراز و نشیب بسیاری همراه بوده است. کار این دو کشور که بارها پای میز مذاکره نشسته و حتی تا یک قدمی امضای قراردادهای بلندمدت نیز رفته‌اند، بر سر یک پرونده به گروکشی نیز رسیده و مجددا همان پرونده باعث گشایش دور جدیدی از مذاکرات شده است.

به گزارش پایگاه خبری آرمان اقتصادی، قرار بود طرح جامع توسعه میدان گازی فرزاد B تا پایان سال ۱۳۸۷ امضا شود، اما این اتفاق محقق نشد تا اینکه در مرداد ماه سال ۱۳۸۸، منابع خبری از تصمیم ایران برای مذاکره با هند درباره میدان گازی فرزاد B خبر دادند.

اما از سال ۱۳۸۸ که خبر حضور هندی ها در فرزادB قطعی شد، تا سال ۱۳۹۰ همچنان توسعه این میدان گازی منتظر نهایی شدن مذاکرات شرکت ملی نفت ایران با یک کنسرسیوم هندی بود.  مذاکره ای که حتی دو سال بعد از آن هم نهایی نشد و در اردیبهشت ۱۳۹۲، مدیرعامل وقت شرکت نفت فلات قاره در مورد توسعه میدان فرزاد B توضیح داد که با توجه به این‌که سرمایه‌گذاری در این میدان بسیار بالا است ریسک بالایی را به همراه دارد، اما در حال حاضر در حال مذاکره با مسوولان انرژی هند هستیم. “

همچنین بخوانید

مذاکرات از سالی به سال دیگر موکول می‌شد بدون اینکه نتیجه‌ای در پی داشته باشد. در نهایت ۲۱ فروردین ۱۳۹۵ بود که وزیر نفت و گاز هند گفت مذاکرات در مورد فرزاد B پیش از تحریم‌ها صورت گرفته و بنابراین خارج از مناقصه به شرکت هندی داده می‌شود. به گفته “پرادان” اگرچه هنوز توافقی برای قیمت‌گذاری گاز میدان فرزاد B صورت نگرفته اما این پروژه حتما به یک شرکت هندی می‌رسد.

هند و ایران به توافق نرسیدند

با اینکه پرادان با قطعیت از واگذاری توسعه میدان گازی فرزاد خبر داده بود اما اختلافات ایران و هند همچنان ادامه داشت. البته موضوع ورد مناقشه دو کشور بحث‌های مالی بود و از نظر فنی به توافق رسیده بودند. به توافق نرسیدن ایران و هند تا جایی ادامه پیدا کرد که ایران به دنبال راه های دیگری برای توسعه میدان گازی فرزاد B رفت. از جمله این راه‌ها مذاکرات به شرکت‌های دیگر نفتی و همچنین طراحی مدل EPCF و پکیج‌های کوچک‌تر برای توسعه این میدان به بازار بود.

خبر صریح وزیر وگروکشی هندی ها

اما تیر خلاص را وزیر نفت کشورمان در اوایل اسفند سال ۱۳۹۵ زد و صراحتا اعلام کرد پیشنهاد هند مورد بحث قرار می‌گیرد اما با آن‌ها به توافق نرسیدیم و بعید است به این سادگی به توافق برسیم. زیرا فاصله پیشنهاد ما و هندی‌ها از نظر قیمت خرید گاز زیاد است. بنابراین ممکن است توسعه این میدان به شرکت دیگری داده شود.

خبری که گویا به مذاق هندی ها خوش نیامد و رسانه های هندی به نقل از یک منبع آگاه هندی اعلام کردند با توجه رد اعطای امتیاز توسعه میدان گازیفرزاد ب” ایران به شرکت های هندی، پالایشگاه های دولتی هند قصد دارند میزان خرید نفت خود از ایران را در سال ۱۸-۲۰۱۷ یک پنجم کاهش دهند و اگر در تصمیم تهران تغییری حاصل نشود، میزان کاهش خرید را بیشتر خواهند کرد. بر این اساس قرار است خرید روزانه نفت هند از ایران از ۲۴۰ هزار بشکه به ۱۹۰ هزار بشکه کاهش یابد.البته پس از این تصمیم از سوی هندی‌ها زنگنه اعلام کرد کاهش خرید نفت ایران از سوی هند مشکلی برای ما ایجاد نمی‌کند.

روابط نفتی تاریک ایران و هند مدت زمان کوتاهی داشت و در سفری که ریاست جمهور در اواخر اسفندماه سال ۱۳۹۶ به هند داشت دوطرف درباره چارچوب کلی توسعه میدان گازی «فرزاد بی» به توافق رسیدند و اکنون و درحالی که حدود یک ماه از سفر روحانی به هند گذشته است، پالایشگاه‌های دولتی هند تحت تاثیر مشوق‌های پیشنهادی تهران قصد دارند واردات نفت خود از ایران را در سال مالی ۲۰۱۹-۲۰۱۸ تقریبا دو برابر کنند که به ایران کمک خواهد کرد سهم خود از بازار سومین واردکننده بزرگ نفت جهان را افزایش دهد.

رشد واردات نفت هند ایران در ماه‌های اخیر

واردات نفت هند از ایران در ژانویه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۰.۷ درصد کاهش داشت. هند در ژانویه حدود ۴۹۵ هزار بشکه در روز نفت از ایران وارد کرد که در مقایسه با دسامبر حدود ۳.۴ درصد و در مقایسه با ژانویه سال میلادی گذشته ۱۰.۷ درصد کاهش داشته است. اما واردات نفت هند از ایران در فوریه نسبت به مدت مشابه سال میلادی گذشته، ۱.۳ درصد رشد کرد و به ۶۵۵ هزار و ۵۰۰ بشکه در روز رسید.

پیشنهاد ۳ تا ۴ میلیارد دلاری هندی‌ها

از سوی دیگر هند قرار است هفته جاری یک طرح توسعه سه تا چهار میلیارد دلاری را برای میدان گازی فرزاد B به ایران ارائه کند .اگرچه پیشنهاد رسمی هنوز داده نشده اما پیشنهاد جدید بین سه تا چهار  میلیارد دلار خواهد بود و شامل فراوری گاز و توسعه پروژه های پایین دستی نیست.

شرکت‌های هند سال گذشته به درخواست ایران یک پیشنهاد توسعه ۱۱ میلیارد دلاری داده بودند که توسعه فعالیت‌های بالادستی و زیرساخت پایین دستی را دربرمی‌گرفت. برآورد شده که این میدان ۲۲ تریلیون فوت مکعب ذخایر دارد که از این میزان ۱۶ تریلیون فوت مکعب قابل برداشت به نظر می‌رسد. هند و ایران درباره برنامه توسعه بازبینی شده برای این میدان هفته آینده در جریان سفر بیژن زنگنه به دهلی نو مذاکره خواهند کرد.

چرا توسعه فرزاد سخت و پر مناقشه است؟

اما آنچه باعث می شود توسعه میدان گازی فرزاد B  که به دلیل مشترک بودن با عربستان برای ایران اهمیت زیادی دارد به تاخیر بیافتد نوع گاز این میدان است. گاز فرزاد B غنی نیست و در مقایسه این میدان با میدان گازی پارس جنوبی باید گفت پارس جنوبی کاندینست دارد و کاندینست آن نیز برای بازپرداخت هزینه‌های سرمایه‌گذاری کافی است، اما یکی از مشکلات برای توسعه فرزاد B این است که گاز آن غنی نیست و طرف هندی باید گاز تولیدی آن را ال.ان.جی کند یا به صورت خط لوله بفروشد.

پیشنهاد هندی‌ها این است که ایران گاز فرزاد B را بخرد اما ایران از یک سو منابع مورد نیاز خرید گاز فرزاد را ندارد و از سوی دیگر نیازی به گاز فرزاد B  حداقل تا پنج سال آینده نخواهد داشت.

بر اساس این گزارش، حجم گاز درجای میدان گازی فرزاد B ، بیش از ۲۱ تریلیون فوت‌ مکعب برآورد شده که ۱۲.۵ تریلیون آن قابل استحصال است و طبق برنامه قرار است با توسعه میدان در فاز نخست از این میدان روزانه ۱.۱ میلیارد فوت مکعب گاز تولید شود.

انتهای پیام

منبع

ایسنا

همچنین بخوانید

دکمه بازگشت به بالا