رونمایی از سامانه‌های هوشمند پرداخت الکترونیکی در کنتورهای آب و برق توسط بانک انصار

یکی از تهدیدهای جدیدی در سطح ملی کشور، موضوع هزینه انرژی و مکانیزم‌های مدیریت مصرف آن است، در این راستا فرهنگ مصرف در جامعه ایران نیاز به تغییر جدی دارد. (در این راستا) از همین منظر بانک انصار تمام تلاش خود را برای ایجاد بستر مناسب مدیریت هزینه‌های انرژی بکار برده است. هزینه‌های مترتب بر انرژی‌ها (مانند آب، برق، سوخت و سایر موارد مشابه)  از یک سو شامل عملیات تولید این عامل‌ها و از سوی دیگر مشکلات کلیدی در خصوص بازپرداخت هزینه‌های مصرف آنها است.

برای مدیریت هزینه‌ها در بخش مصرف می‌توان مکانیزم‌های مطلوبی برای اقلام مختلف آن در نظر گرفت. عارضه‌هایی چون  قرائت کنتور، صدور قبوض، توزیع به موقع و در زمان مناسب قبوض، نظام‌های بازپرداخت هزینه‌های صادر شده و موارد مشابه در حوزه مشکلات بازپزداخت هزینه‌های مصرف انرژی قرار دارند. عارضه کلیدی دیگری که بر نظام بازپرداخت هزینه انرژی در کشور وجود دارد، بازپرداخت پس از مصرف است، در واقع اغلب عامل‌های پرهزینه انرژی در کشور مانند برق و آب، پس از مصرف توسط مشترکین بازپرداخت می‌شوند و این امر نیز اغلب با تأخیر از سوی مشترکین همراه است، این تاخیرات باعث معوقات زیادی در دستگاه‌های ذیربط می‌شود و برای وصول مطالبات علاوه بر هزینه‌های کلان، مشکلات عملیاتی زیادی برای ایشان پدید می‌آورد. از این رو بانک انصار در راستای مأموریت‌ها و اهداف خود، تمرکز را بر ساماندهی این بخش از مشکلات حوزه انرژی قرار داده‌هاست.

توسعه و بهبود نظام‌های پرداخت الکترونیکی هزینه‌های مصرف انرژی هدف اصلی سامانه‌های هوشمند بانک انصار قرار گرفته است و بر مبانی آن محصولات نوینی برای بازپرداخت مصرف طراحی و تولید شده است. برخی از این محصولات عبارت‌اند از: سامانه هوشمند الکترونیکی پیش‌فروش هزینه برق متصل به کنتورهای مشترکین، سامانه هوشمند الکترونیکی پیش‌فروش آب‌بها متصل به کنتورهای خانگی و یا برای فروش آب تصفیه شده در مکان‌های عمومی، سامانه‌های پرداخت هزینه گاز، سامانه پرداخت هزینه سوخت وسایل نقیله و موارد مشابهی که در حال حاضر در سطح کشور راه‌اندازی شده‌اند.

طراحی و ساخت دو سامانه هوشمند محاسبه و بازپرداخت برخط (On Line) هزینه برق و آب، جزو آخرین محصولات شرکت سامانه الکترونیک انصار است. این شرکت که از شرکت‌های وابسته به بانک انصار است، مدیریت طراحی، تولید، نصب و راه‌اندازی تجهیزات و راهکارهای پرداخت الکترونیکی این بانک را بر عهده دارد.

سامانه‌های هوشمند بازپرداخت مصرف برق و آب، بر مبنای اینترنت اشیاء (IOT) طراحی و پیاده‌سازی شده است. این سامانه‌ها در کنار کنتورهای استاندارد و مورد تأیید سازمان‌های ذینفع قرار می‌گیرند و با قرائت خودکار کنتور، می‌توانند محاسبات هزینه مصرف مشترکین را انجام دهند. از سوی دیگر در این سامانه‌ها امکانی تعبیه شده تا مشترکین از روش‌های مختلف اقدام به شارژ ریالی کنتور نمایند. سامانه مذکور پس از قرائت و محاسبه هزینه انرژی مصرفی به‌صورت خودکار، هزینه را از شارژ نهفته در سامانه کسر و هم‌زمان به حساب دینفعان قانونی واریز می‌نماید. همچنین با کاهش شارژ سامانه، پیام لازم به شماره همراه مشترک مربوطه ارسال و برای شارژ مجدد سامانه انرژی خود فراخوانی می‌گردد.

امکانات تعبیه شده در این سامانه‌ها اجازه مدیریت خودکار کنتورهای مشترکین را بدون حضور نیروی انسانی در محل نصب کنتور فراهم می‌کند. از سوی دیگر ادارات مربوطه، که وظیفه مدیریت مصرف مشترکین را برعهده دارند نیز می‌توانند در هر لحظه از آخرین وضعیت مصرف، شارژ موجود در سامانه و یا محل استقرار کنتور اطلاع حاصل کنند.

با وجود امکانات این سامانه هوشمند، مشترکین می‌توانند مدیریت مناسبی را برای مصرف انرژی خود طرح‌ریزی نمایند، در واقع مشترکین برای نخستین بار با کمک این سامانه می‌توانند میزان انرژی مصرفی خود را در دوره آتی پیش‌بینی و با شارژ سامانه نسبت به مکانیزم مصرف انرژی خود در دوره پیش رو اقدام نمایند.

این سامانه‌ها با اتمام شارژ ریالی خود، به‌طور خودکار می‌توانند کنتور مشترکین را قطع و اطلاع‌رسانی لازم را به مشترک و اداره مربوطه انجام دهند. به این ترتیب ادارات ذینفع، قابلیت مدیریت از راه دور مشترکین پرمصرف خود را به آسانی در اختیار داشته و دغدغه‌ای در خصوص عدم پرداخت به موقع هزینه انرژی واگذارشده به مشترکین را ندارند.

مزیت دیگری که این سامانه‌ها برای شهروندان ایجاد می‌کند، استفاده از کارت‌های غیر تماسی (مانند کارت شهروندی و موارد مشابه) برای شارژ سامانه است. به این ترتیب شهروندان و مشترکین ترغیب می‌شوند به جای استفاده از پول نقد یا کارت‌های بانکی، از کارت شهروندی خود برای بازپرداخت هزینه‌های عمومی استفاده کنند.

در پایان لازم به ذکر است، این سامانه‌های هوشمند با هدایت و راهبری متخصصین حوزه‌های تأمین و توزیع عامل‌های انرژی طراحی‌شده است و تمامی استانداردهای لازم در این حوزه‌ها را در بر دارد.

سرفصل برخی از مزایای سامانه‌های هوشمند پرداخت هزینه‌های آب و برق به شرح زیر است:

امکانات

امکان قرائت از راه دور انواع کنتورها بدون حضور نیروی انسانی در محل نصب کنتور

امکان اتصال به سرویس‌های محاسبه هزینه در مراکز صدور قبوض

امکان شارژ ریالی کنتور قبل از آغاز عملیات کنتور

امکان قطع کنتور به محض اتمام شارژ ریالی

امکان اتصال به شبکه اینترنت اشیاء برای مدیریت راه دور کنتور و موقعیت‌یابی محل نصب کنتور

امکان اتصال به موبایل در ارسال پیام کوتاه برای مالک و  سازمان

ارزش‌افزوده

• کاهش هزینه نیروی انسانی ناشی از حذف قرائت کننده کنتور
• حذف فرآیند پرداخت با امکان اخذ هزینه مصرف به شکل ذخیره در کنتور قبل از مصرف
• اتصال به کارت شهروندی و استفاده از  مزایای خوش‌حسابی یا بدحسابی
• مدیریت و برنامه‌ریزی مصرف انرژی توسط مشترکین
• دسترسی به گزارش‌های متنوع کنترلی برای مدیران
• امکان برنامه‌ریزی دقیق‌تر سازمان با توجه به پیش دریافت هزینه‌ها
• حذف بخشی از معوقات مالی سازمان
• راه‌اندازی کنتورهای موقت طرح‌های عمرانی با امکان پیش‌فروش انرژی
• راه‌اندازی کیوسک‌های خودکار فروش آب شرب در شهرها